20.08.2003.
Mjesni odbor Saveza boraca NOR-a Donja Trnova organizovao je danas 20. avgusta 2003. godine u Donjoj Trnovi u zaseoku Jakoviće kod spomen kompleksa "Pešaljevića gaj" proslavu Dana ustanka naroda Donje Trnove protiv fašizma.
Program je počeo u 16:30h ispred spomenika kada je izvršeno polaganje cvijeća i vijenaca i počasna paljba. Nakon toga skupu su se obratili predstavnici SUBNOR-a i jedini živi učesnik Ustanka Milan Stevanović. Poslije govora uslijedio je kulturno-umjetnički program, nakon koga je počeo zajednički ručak i narodno veselje.
O USTANKU...
Početak
U Donju Trnovu je kao grom iz vedra neba stigla vijest da je fašistička Njemačka napala Jugoslaviju tog 06. aprila 1941.g. Ljudi su se okupljali po grupicama i razgovarali, očekujući šta će se dogoditi. Istog dana u selo je stigla naredba o mobilizaciji, koju je saopštio seoski knez. Mahalski kmetovi obilazili su domaćinstva i prenosili naređenja o odlasku na ratna zborišta i predaji konjiskih zaprega. Najviše ljudi bilo je raspoređeno u šesti pješadijski puk u Bijeljini.
Jedanaestog aprila Trnovčani su sa trnovskih bregova posmatrali bombardovanje Bijeljine u čijoj se okolini nalazio aerodrom. Vojni logor, poznat pod nazivom "lager" nestajao je u plamenu. Neprijateljski avioni dolijetali su i do same Trnove, pa bi se ponovo vratili prema Bijeljini i tamo sručili novi tovar bombi. Samo dva dana kasnije u Semberiju su prodrle jedinice 16. motorizovane njemačke divizije. Njemci su krstarili oklopnim kolima i motociklima i marširali ulicama grada.
Sredinom aprila u Trnovu, svoje rodno selo, stigao je i Cvijetin Pešaljević, koga je kao i druge okupacija zatekla u jednoj ratnoj jedinici. Cvijetin je kao napredni zanatlija, prije rata, postao komunista, nalazio se u partijskoj organizaciji u Nišu, radio zajedno sa Filipom Kljajićem i Marom Nacevom. Po partijskom zadatku bio je funkcioner u Zanatskoj komori u Nišu. Dolaskom u Trnovu, razvio je široku političku aktivnost. Okupljao je predratne simpatizere KPJ, napredne i ugledne ljude, sa kojima je razgovarao i dogovarao za predstojeće akcije.
Hapšenje ljudi i njihovo odvođenje u ustaške logore unosili su strah i nemir među narod. Istovremeno, pojačavan je rad komunista na političkoj pripremi i stvaranju raspoloženja naroda za ustanak i oružanu borbu.
Majevički štab za dizanje ustanka na Majevici i u Semberiji, na svom sastanku 28.jula 1941. u Bogutovom Selu donio je odluku da se sa akcijama počne noću između 10. i 11. avgusta. Date su direktive i izdata naređenja. Formirane su partizanske grupe, od po pet ili šest partizana, sa komunistima na čelu.
Majevički partizani vodili su borbe u okolini Lopara i Čelića. Vijesti o njihovim uspjesima stizale su i u Donju Trnovu. Očekivan je dan ustanka u Donjoj Trnovi. Prvi u selu pojavljuji se sa oružjem braća Maksim i Cvijetin Pešaljević.
Devetnaestog avgusta braća Pešaljević, zajedno sa Vojinom Bobarom preko već pripremljenih mladića, pozvali su Trnovčane na ustanak. Prvi skup održan je uveče, u šljiviku niže kuća Pešaljevića, na kome je bilo prisutno 20 mlađih ljudi . Odlučeno je da se odmah formira partizanska desetina.
Dvadesetog avgusta cijelo selo Donja Trnova diglo se na ustanak. Trnovčani su izveli nekoliko manjih akcija, među kojima je i presijecanje telefonske linije Bijeljina-Ugljevik, u šumi Muratbegovića, u selu Suho Polje. U vezi s tim komandir oružničke postaje ugljevik 21. VIII 1941. godine izvjestio je pretpostavljenu komandu u Bijeljini sljedeće: "Noću 20. na 21. ov. mj. u 2 sata ujutro presječena je telefonska linija Ugljevik-Bijeljina, po nepoznatim počiniocima. Za počiniteljima je izdata potjera, opravlja se linija".
Dvadeset prvog avgusta Trnovčani su krenuli preko Lazarevice da izvrše napad na kasarnu u Tavni. Računajući na sigurniji uspijeh, napad je odgođen.
O ustanku u Trnovi komanda oružničkog voda iz Bijeljine izvijestila je pretpostavljene sljedeće: "U selu Trnovi, područje postaje Tavna, pojavili su se komunisti sa crvenom zastavom pod vođstvom Cvijetina Pešaljevića iz Trnove."
